گوگل ترنسلیت (Google Translate) عصای دست خیلی از ماست. خیلی از وقت‌ها هم کارهایمان را خراب می‌کند. می‌دانید چرا؟ علت این است که باید بدانیم که این ابزار دقیقا چیست و چطور می‌تواند به ما کمک کند.

در حقیقت، شناخت دقیق ابعاد مختلف کاربرد گوگل ترنسلیت است که استفاده از آن را بسیار مفید می‌کند. در غیر این صورت، شما به عنوان یک کاربر دچار سوتفاهم خواهید شد و نتیجه دلخواه‌تان را در استفاده از این ابزار ترجمه دریافت نمی‌کنید.

باید بدانید که گوگل ترنسلیت با وجود تمام خدمات درخشانی که ارائه می‌کند، یک ماشین است و قدرت درک انسانی را ندارد. پس نمی‌توانید با خیال راحت برای ترجمه متون مهمی چون مقالات خود به آن اکتفا کنید.

البته از زمانی که گوگل‌ترنسلیت راه افتاده است تا کنون، همواره پیشرفت‌هایی رو به جلو داشته و موفقیت‌های زیادی در مسیر رشد نصیبش شده است. اما هنوز هم در غیاب هوش و تحلیل انسانی کم می‌آورد. اجازه بدهید که به شما درباره گوگل ترنسلیت و تمام نکات مرتبط با آن بیشتر بگوییم. با ما همراهی کنید.

گوگل ترنسلیت چیست؟

گوگل ترنسلیت یک ماشین هوشمند و چندزبانه است. خدمات این ماشین که در نقش مترجم ظاهر می‌شود از سوی شرکت بزرگ فناوری گوگل در دسترس عموم کاربران دنیا قرار دارد. به کمک گوگل ترنسلیت که در واقع مترجمی چندین و چندزبانه است، امکان ترجمه متن‌ها و وبسایت‌های مختلف به زبان‌های گوناگون وجود دارد.

گوگل ترنسلیت هم در قالب اپلیکیشن برای موبایل‌ها در دسترس است و هم می‌توانید با مراجعه به گوگل و جستن آن در نوارابزارش یا در بخشی از گوگل که خدمات مختلفش فهرست شده، آن را پیدا کنید.

از ماه جولای سال ۲۰۲۰ میلادی، ۱۰۹ زبان مختلف دنیا از سوی گوگل ترنسلیت پوشش داده می‌شوند. شاید باورتان نشود اما براساس آماری از سال ۲۰۱۶، در طول هر روز حدود ۱۰۰ هزار میلیون واژه در گوگل ترنسلیت ترجمه می‌شوند.

باید بدانید که این مترجم با تمام کاربردهایی که می‌تواند برای کاربران داشته باشد، ماشین است و نمی‌تواند جملات و عبارات را به شکلی کاملا دقیق و درست از زبانی به زبان دیگر ترجمه کند. این نکته مهم را در یاد داشته باشید که بعضی از زبان‌ها بسیار پیچیده‌تر از آن هستند که امکان ترجمه متون بلندبالای‌شان در گوگل ترنسلیت وجود داشته باشد.

برخی از زبان‌ها هم به نسبت موارد دیگر از ساختاری ساده‌تر برخوردارند. این سادگی باعث می‌شود تا در گوگل ترنسلیت به شکلی دقیق‌تر ترجمه شوند.

براساس بررسی‌ها مشخص شده است که بهترین حالت ترجمه‌ای که گوگل ترنسلیت ارائه می‌کند، زمانی است که زبان مبدأ از زبان‌های اروپایی باشد و زبان مقصد هم انگلیسی. ظاهرا، در این صورت است که دقیق‌ترین شکل ترجمه از سوی گوگل ترنسلیت ارائه می‌شود.

شاید برایتان جالب باشد که بدانید، بررسی‌ها نشان می‌دهند که بهترین و دقیق‌ترین حالت ترجمه از سوی این ماشین هوشمند، زمانی است که زبان مبدا فرانسوی و زبان مقصد انگلیسی است. ترجمه از فرانسه به انگلیسی تقریبا حالتی بسیار دقیق دارد.

به‌طور کلی، زبان‌های کشورهای اتحادیه اروپا به شکل دقیق‌تر و درست‌تری از سوی گوگل ترنسلیت ترجمه می‌شوند.

ساختار زبانی و کوتاه‌بودن جملات در دقیق‌تر ترجمه‌شدن آنها از سوی گوگل ترنسلیت نقش مهمی دارد. روند کار در ترجمه به زبان‌های مختلف از سوی این ماشین به این صورت است که اگر زبان‌های مبدأ و مقصد، زبان‌هایی به جز انگلیسی باشند، ابتدا زبان مبدأ به انگلیسی ترجمه می‌شود و بعد از آن، ترجمه از انگلیسی به زبانی دیگر صورت می‌گیرد.

علت چیست؟ علت این است که بانک کاملی از لغات و عبارات زبان‌های مختلف در گوگل وجود ندارد. پس لازم است که در ترجمه از برخی زبان‌ها به زبانی دیگر، انگلیسی در نقش واسطه ظاهر شود. اگر دوست دارید که از وضعیت زبان فارسی در گوگل ترنسلیت بدانید، باید بگوییم که زبان ما از سال ۲۰۰۹ به این برنامه اضافه شد. البته شما که در حال مطالعه این متن هستید، قطعا حتی یک بار هم که شده، سروکارتان به گوگل ترنسلیت افتاده است. در میان زبان‌های مختلفی که در گوگل وجود دارد، رتبه فارسی از نظر دقیق‌بودن ترجمه در جایگاه سیزدهم قرار دارد.

نحوه استفاده از مترجم گوگل

برای استفاده از گوگل ترنسلیت باید زبان موردنظرتان یعنی زبان مبدا را انتخاب کنید و بعد به سراغ زبان مقصد بروید. زبان مقصد را هم انتخاب کنید.

اگر به باکس گوگل ترنسلیت نگاهی داشته باشید، زبان مبدا در کادر سمت چپ و زبان مقصد هم در کادر سمت چپ مشخص می‌شود. بعد از انتخاب این موارد باید متن را در کادر سمت چپ وارد کنید و بعد هم منتظر شوید که در کادر سمت راست، نتیجه ترجمه ظاهر شود.

یکی از بهترین بخش‌های ارائه خدمات گوگل ترنسلیت این است که می‌تواند به شما تلفظ واژه‌ها را هم ارائه بدهد. علامتی مانند بلندگو در هر دو کادر گوگل ترنسلیت وجود دارد و با فشردن آنها می‌توانید با تلفظ صحیح واژه‌ها آشنا شوید.

همان‌طور که گفته شد، گوگل ترنسلیت یک ماشین هوشمند است. البته این هوشمندی به هیچ عنوان به اندازه هوش آدمی نیست. یعنی قدرتی که ذهن انسان برای تحلیل و ترجمه دارد، به هیچ‌عنوان با قدرتی که گوگل ترنسلیت و نرم‌افزارهای دیگر دارند، قابل‌مقایسه نیست.

حال تصور کنید که هوش آدم در ترجمه در کنار کاربردهای گوگل ترنسلیت قرار بگیرد؛ اینجاست که نتایج بسیار شگفت‌انگیزی حاصل خواهد شد. شما هم اگر می‌خواهید که کار ترجمه را انجام بدهید، هیچ‌وقت به تنهایی به گوگل ترنسلیت اکتفا نکنید. این ابزار زمانی می‌تواند مفید واقع شود که هوش انسانی هم بر عملکردش نظارت داشته باشد. در غیر این صورت، امکان دارد که متن‌هایتان به جای ارائه ترجمه‌ای شفاف و درست، ترجمه‌ای خنده‌دار و اشتباه شوند.

نکات و ترفندهای استفاده از گوگل ترنسلیت

نکات و ترفندهایی در استفاده از گوگل ترنسلیت وجود دارد که برای دریافت نتایج بهتر باید آنها را بشناسید. مثلا خوب است بدانید که گوگل به طور آفلاین و بدون وجود اینترنت هم می‌تواند خدمات ارائه کند. البته این کاربرد برای حدود ۶۰ زبان موجود است و تمام زبان‌ها را پوشش نمی‌دهد.

ارائه خدمات آفلاین بسیار ارزنده است و در مواقعی که به اینترنت دسترسی ندارید و ضرورت برای ترجمه وجود دارد، به دادتان می‌رسد. مثلا زمانی را در ذهن بیاورید که به سفر رفته‌اید و در طول سفر دسترسی‌تان به اینترنت قطع می‌شود. امکان استفاده از سرویس ترجمه گوگل در این حالت کماکان برای حدود ۶۰ زبان وجود خواهد داشت. پس دست‌تان در پوست گردو نمی‌ماند و می‌توانید مشکلات ارتباطی خود با دیگران را از بین ببرید و حل کنید.

امکان ترجمه تصاویر حاوی متن هم برای بعضی از زبان‌ها در گوگل ترنسلیت وجود دارد. یعنی تصویری حاوی متن را به این برنامه می‌دهید و می‌توانید نتیجه ترجمه آن را ببینید. گوگل با اسکن‌کردن تصویر و تشخیص واژه‌ها و عبارات متن موجود در تصویر دست به ترجمه آن می‌زند.

اگر گوگل ترنسلیت را روی گوشی خود نصب کنید، امکانات مختلفی برایتان وجود خواهد داشت. برای مثال، می‌توانید نتیجه ترجمه را از طریق بخش share یا همان به‌اشتراک‌گذاری برای دوستان دیگرتان هم بفرستید. ارسال از طریق این گزینه و به انتخاب شما از راه بلوتوث، پیام کوتاه یا پیام‌رسان‌های مختلف صورت می‌گیرد.

یکی دیگر از امکاناتی که استفاده از اپلیکیشن گوگل ترنسلیت در اختیارتان قرار می‌دهد، ترجمه دست‌خط شماست. یعنی اگر بتوانید با قلم مخصوص گوشی موبایل‌تان، بنویسید هم امکان ترجمه آن وجود دارد.

کافی است، گزینه‌ای را که شکل قلم است، انتخاب کنید و بعد با قلم مخصوص گوشی‌تان شروع به نوشتن کنید. یعنی به جای اینکه با صفحه کلید گوشی خود اقدام به نوشتن کنید، می‌توانید با قلم و دستخط خود شروع به نوشتن کرده و ترجمه محتوا را دریافت نمایید.

البته این گزینه برای همه زبان‌ها کاربرد ندارد. ضمن اینکه باید دقت کنید که تمیز و بی‌اشتباه بنویسید و البته خوانا با قلم مخصوص، شروع به نوشتن روی صفحه تلفن همراه‌تان کنید تا برنامه بتواند حروف را تشخیص بدهد. اگر نامنظم و کثیف نگارش کنید، اپلیکیشن نمی‌تواند محتوای نگارش‌شده را بخواند و منظورتان را بفهمد.

امکانات دیگری هم در اپلیکیشن گوگل وجود دارد. مثلا یک از آنها امکان گفت‌وگوست. یعنی چه؟ گزینه‌ای در اپلیکیشن گوگل ترنسلیت با عنوان کانورسِیشن (conversation) وجود دارد که با انتخاب آن وارد حالت مکالمه می‌شوید. بعد از آن هم با فشردن گزینه میکروفونی که در این حالت از گوگل ترنسلیت وجود دارد، شروع به صحبت خواهید کرد. بعد از اتمام حرف‌هایتان، میکروفون را رها می‌کنید و صحبت‌هایتان به زبان موردنظری که قبل از شروع حرف‌زدن انتخاب کرده بودید، ترجمه می‌شود.

از این کاربرد می‌توانید در برقراری ارتباط با افرادی کمک بگیرید که به زبانی دیگر صحبت می‌کنند و هیچ راهی برای صحبت‌کردن با آنها وجود ندارد.

امکانات دیگر گوگل ترنسلیت

در اپلیکیشن گوگل ترنسلیت امکانات متنوع دیگری هم وجود دارد. برای مثال، بخشی به نام فریزبوک (phrasebook ) در آن قرار گرفته است که به شما امکان ذخیره‌کردن عبارات و واژه‌های موردعلاقه و نیازتان را می‌دهد.

مثلا اگر در مسیر یادگیری زبانی تازه باشید، قطعا چنین امکانی در حفظ‌کردن و به‌خاطرسپاری واژه‌ها و عبارات جدید به یاری‌تان خواهد آمد. کافی است هر واژه یا عبارتی را که در کادر گوگل ترسلیت ترجمه کردید با فشردن علامت ستاره به بخش فریزبوک یا همان کتابچه عبارات منتقل نمایید.

نکاتی که باید به خاطر بسپارید

یادتان باشد که گوگل ترنسلیت یک ماشین است. این ماشین هر چقدر هم که دقیق برنامه‌ریزی شده باشد، باز هم جای مغز آدمی را نمی‌گیرد. پس کسانی که برای اموری مهم و ترجمه متن‌هایی پراهمیت از این مترجم استفاده می‌کنند، خطر و ریسک بزرگی را می‌پذیرند.

گاهی‌اوقات، جملات و عبارات دارای وجوه مختلفی هستند که رایانه قادر به درک آنها نیست. مثلا استعاره‌ها، کنایه‌ها یا مفاهیم پنهان در یک عبارت از سوی ماشین‌های ترجمه درک نمی‌شوند. پس با این اوصاف، ترجمه دقیقی هم شکل نمی‌گیرد.

بسیاری از کلمات هستند که دارای معانی مختلف‌اند و یک ماشین نمی‌تواند تشخیص بدهد که در متن شما، کدام معنی واژه را در نظر بگیرد. در چنین وضعیتی، سپردن یک متن به ماشین‌های ترجمه اصلا کار درستی نیست.

حال تصور کنید که شخصی برای ترجمه متن مهمی چون مقاله علمی خود یا بخشی از پایان‌نامه‌اش از گوگل ترنسلیت استفاده می‌کند. قطعا این وضعیت قابل‌قبول نیست و مشکلات زیادی در ترجمه نهایی اثر به وجود خواهدآمد.

موسسات ترجمه مختلف مانند رایت می هم از ماشین‌های مترجم بهره می‌برند. اما این بهره‌بردن در کنار استفاده از مترجمان خبره‌ای است که پستی و بلندی‌های هر متن را می‌شناسند و ضمن بهره‌گیری از دانش و تجربه‌ خود می‌توانند از ماشین‌ها و نرم‌افزارها هم برای چک‌کردن بعضی مسائل استفاده کنند.

در تیم خوش‌سابقه رایت می از انواع نرم‌افزارهای روز دنیا مانند گرامرلی و مترجمان ماشینی مانند گوگل ترنسلیت هم در مسیر کار ترجمه مترجمان بهره برده می‌شود. اما از آنجا که مترجمان و کارشناسانی آگاه و خبره کاربر این برنامه‌های هوشمند هستند، خللی در ترجمه ایجاد نمی‌شود و نتیجه کار، اثری خواهد بود که دقت ماشین‌ها و انسان را در کنار هم دارد.

چنین متن و محتوایی کاملا درست و صیقل‌خورده خواهد بود. ضمن اینکه در بعضی از موارد هم در رایت می از ویراستاران و نیروهای همکار خارجی (کانادایی) کمک گرفته می‌شود تا نتیجه ترجمه‌ها و آماده‌سازی متن‌ها به حالت بومی یا همان نیتیو درآید. رایت می همکاری‌های بین‌المللی با موسسات خارجی دیگر دارد و می‌تواند بهترین نتایج ترجمه تخصصی و ویرایش تخصصی و بومی را به مشتریان خود ارائه کند.

شما هم زمانی می‌توانید از گوگل ترنسلیت یا هر برنامه ترجمه دیگری به بهترین شکل استفاده کنید که دانش کاملی نسبت به استفاده از آنها داشته و ضمنا با دنیای ترجمه بیگانه نباشید. در این صورت است که استفاده از ماشین‌های ترجمه می‌تواند سرعت عمل‌تان را بالا ببرد و از سوی دیگر تجربه و دانش خودتان هم مانع از آن می‌شود که سوتفاهم‌هایی که در ترجمه ماشینی لغات و عبارات به وجود آمده است، متن را اشتباه و غلط کند.

زمانی که خودتان به زبانی مانند انگلیسی مسلط هستید و می‌خواهید که ترجمه را در گوگل ترنسلیت هم چک کنید، متن را به این نرم‌افزار می‌سپارید و بعد نتیجه را دریافت می‌نمایید. حالا می‌توانید تشخیص بدهید که چه واژه‌ها و عبارت‌هایی کاملا درست ترجمه شده‌اند و چه عبارت‌هایی خیر. گاهی‌اوقات می‌توانید از گوگل ترنسلیت و پیشنهاداتی که برای لغات مختلف به شما می‌دهد، ایده بگیرید و ترجمه‌های بهتری داشته باشید.

واقعیت نهایی، این است که چه خودتان به ترجمه تسلط داشته باشید و چه خیر؛ گوگل ترنسلیت برای امر ترجمه، دست‌کم در حال حاضر کافی نیست و باید حتما از مترجمی انسانی در کنار ترجمه‌های ماشینی بهره ببرید. استفاده صرف از ماشین‌ها باعث سوتفاهم‌های زیادی در ترجمه می‌شود و دقت ترجمه یک متن را کاملا پایین می‌آورد.

البته امید است که دقت و حساسیت ماشین‌های ترجمه‌ای مانند گوگل ترنسلیت در آینده‌ای نزدیک بسیار بیشتر از وضعیت کنونی شود. اما تا آن زمان از واردکردن دقت ترجمه انسانی به متن‌هایتان دریغ نکنید.

در آخر

استفاده از گوگل ترنسلیت بسیاری از مشکلات انسان‌ها در زمینه ترجمه را حل کرده است. البته هنوز این مترجم به رشد و پیشرفت نیاز دارد.

بدیهی است که با رشد روزافزون علم و فناوری‌های دیجیتالی، روزبه‌روز به هوشیاری و دقت گوگل ترنسلیت هم اضافه خواهد شد. در دنیای امروز، داده‌ها و اطلاعات بسیار مهم‌اند و می‌توانند حکم کیمیا را داشته باشند. به کمک اطلاعات و داده‌هاست که برنامه‌های نرم‌افزاری هوشمند، خوراک بهتری برای تجزیه و تحلیل پیدا می‌کنند و می‌توانند نتایج دقیق‌تری به انسان‌ها ارائه کنند.

یکی از نکات مثبت درباره گوگل ترنسلیت، این است که از کمک کابران هم برای توسعه وضعیت دیکشنری خود بهره می‌برد. ماجرا از این قرار است که کاربران در صورت مشاهده نتایج اشتباه و عجیب‌ و غریب ترجمه می‌توانند ویرایش و اصلاحات لازم را انجام بدهند و به گوگل ترنسلیت کمک کنند تا غنی‌تر و درست‌تر عمل کند.

گوگل ترنسلیت تولید شده تا عصای دست کاربران باشد. تاکنون هم استفاده‌های فراوانی از آن در میان کاربران کشورهای مختلف شده است و دیگر تصور گوگل بدون حضور این خدمت از آن دشوار است. در هر حال، ضمن به‌کارگیری کاربردهای مختلف گوگل ترنسلیت باید به میزان دقت ترجمه‌های ارائه‌شده از سوی آن هم دقت کرد.

اگر به دنبال ترجمه‌های دقیق برای موارد حساسی مانند ارسال مقالات به ژورنال‌های خارجی هستید یا می‌خواهید کتاب یا مقالات خود را به زبانی دیگر ترجمه کنید، هرگز به تنهایی به گوگل ترنسلیت اعتماد نکنید. یادتان باشد که موسسات خوش‌نام و خوش‌سابقه‌ای مانند رایت می با تلفیق هوش مصنوعی و هوش انسانی یعنی بهره‌مندی از کارشناسان ترجمه خبره و نرم‌افزارهای مختلف ترجمه و ویرایش، بهترین خدمات را به شما ارائه می‌کنند.

پس روی رایت می در این زمینه حساب کنید که پشیمان نخواهید شد.