نقش نمونه خوان (Proofreader) در ترجمه چیست؟

ویراستاری متن ترجمه شده یکی از مهم‌ترین مراحل کار ترجمه است که به دو قسمت ویرایش و اصلاح تقسیم می‌شود. زمانیکه کار ویرایش به پایان می‌رسد، مرحله اصلاح متن آخرین کاریست که به روی یک متن ترجمه شده انجام می‌گیرد.

نقش یک نمونه خوان (Proofreader) این است که سند ترجمه شده را مرور کرده و ایرادات کار را در زمینه‌های روان بودن، سبک نوشته، علائم نگارشی، گرامر و املا صحیح لغات برطرف کند. اصلاح متن هم می‌تواند با توجه به متن اصلی صورت بگیرد و هم می‌تواند فقط با خواندن متن ترجمه شده انجام شود.

نقش نمونه خوان در یک کار ترجمه

معمولا، اصلاح متن باید پس از اینکه تمام محتوای ترجمه شده بررسی شد انجام بگیرد. کپی رایتر مسئول این مساله است که اطمینان حاصل کند محتوای ترجمه شده و ساختار آن به درستی با هم همخوانی دارند.

ویرایش متن انگلیسی و اصلاح متن با هم مرتبط هستند، اگرچه مسئولیت و نقش افرادی که این کارها را انجام می‌دهند کاملا با هم متفاوت است. لازم است بدانیم کار هر یک از آن‌ها به طور دقیق چیست. اولین نکته ای که لازم است بدانید این است که ویرایش متن و اصلاح متن همزمان امکان پذیر نیست.

توانایی‌ها و مهارت‌های نمونه خوان

شخصی که وظیفه اصلاح یک متن ترجمه شده را بعهده دارد باید توانایی‌ها و مهارت‌های زیر را داشته باشد:

• بررسی دقیق متن و پیدا کردن کوچک‌ترین اشتباهات و ایراداتی که در متن ترجمه شده وجود دارد.
• گشتن به دنبال اشتباهاتی که اصولات ویراستارها و نویسندگان آن‌ها را فراموش می‌کنند.
• انجام مرحله بندی شده‌ی کار اصلاح متن جهت اطمینان از اینکه در متن نهایی هیچگونه اشتباهی وجود ندارد.
• مشخص کردن اصلاحات انجام شده به کمک علائم اصلاح.
• از دست ندادن تمرکز در اصلاح متن‌های طولانی و اسناد حجیم.
• شناسایی و اصلاح اشتباهات گرامری و نشان گذاری‌های متن.
• شناسایی و اصلاح فاصله بین لغات و بزرگ و کوچک نوشتن کلمات انگلیسی یا نیم فاصله در واژه‌های فارسی.
• دانستن دایره لغات وسیع برای جایگزینی‌های احتمالی و شناسایی نگارش اشتباه کلمات.
• دانستن اینکه در چه جاهایی لازم است کلمه‌ای جایگزین کلمه دیگر شود.
• برطرف کردن ابهامات متن.

نمونه خوان باید به چه نکاتی دقت کند؟

اصلاح کننده متن باید فرق بین لغات همسان نظیر they’re، there و their را بداند. اگر شما به راحتی واژگان یکسان را شناسایی می‌کنید و فرق بین آن‌ها و نحوه نگارششان را می‌دانید می‌توانید یک نمونه خوان خوب باشید.

نمونه خوان‌ها متون و اسناد ترجمه شده را با دقت مرور می‌کنند تا مطمئن شوند از نظر گرامری یا املا لغات هیچگونه ایرادی ندارند. اغلب آن‌ها برای کسب و کارهای مختلف از جمله روزنامه‌ها و انتشارات کار می‌کنند. معمولا متن پس از اینکه توسط نویسنده به تایپیست و سپس ویراستار سپرده شده به نمونه خوان می‌رسد. او در این مرحله باید موارد دیگری از جمله فاصله بین صفحات و نحوه قرار گرفتن متن به هنگام چاپ را نیز بررسی کند. نمونه خوان باید از سبک‌های گرامری مختلف با توجه به نوع کار نیز آگاه باشد.

مدارک علمی مورد نیاز برای نمونه خوان

نمونه خوان‌ها باید مدرک کارشناسی در زمینه‌های مرتبط با روزنامه نگاری یا زبان انگلیسی داشته باشند. علاوه بر این‌ها، دانش این افراد باید درباره سبک‌های نگارش، گرامر و املا لغات نیز بالا باشد.

توانایی‌های مورد نیاز برای این شغل

• گرامر/ املا لغات: نمونه خوان باید در خواندن متن خبره باشد. او باید بداند چطور یک جمله باید خوانده شده و چطور باید نوشته شود. بسیار مهم است که آن‌ها با سبک‌های نگارش و لغات مختلف زبان مورد نظر آشنا باشند.
• جزیی نگر: توجه به جزییات به هنگام اصلاح یک متن یکی از توانایی‌هایی است که یک نمونه خوان باید داشته باشد. او باید بتواند لغاتی که با املا اشتباه نوشته شده اند را شناسایی کرده یا ویرگول یا هر نشانه‌ی اشتباه در متن را اصلاح کند.
• توانایی کار با گروه: نمونه خوان‌ها اغلب باید با سایر نمونه خوان‌ها، تایپیست‌ها، نویسندگان و ویراستارها کار کنند. بنابراین باید توانایی کار گروهی را نیز داشته باشند.

از آینده نمونه خوانی چه انتظاری می‌رود؟

با توجه به  وجود نرم افزارهای مختلف برای بررسی گرامی و نگارش لغات، از سال ۲۰۱۰ نیاز به نمونه خوان‌ها در برخی از شرکت‌ها از بین رفته است. با این حال نمی‌توان همیشه به یک نرم افزار وابسته بود بلکه در نهایت نیاز است جهت بررسی نهایی یک متن ترجمه شده، آن متن توسط یک شخص بررسی و اصلاح شود و شاید بتوان گفت این نرم افزارها تا حدود زیادی کار نمونه خوان‌ها را ساده کرده است.